Chơi Sa Hồ - (Tô Thức)

Ở phía đông nam Hoàng Châu(2) ba mươi dặm có Sa Hồ, cũng gọi là Loa Sư điếm. Ta tậu mảnh ruộng ở đó, nhân qua xem đất mà bị ốm. Nghe nói Bàng An Thường người Ma Kiều rất giỏi nghề thuốc nhưng bị điếc, bèn đến nhờ chữa bệnh. An Thường tuy bị điếc, nhưng đĩnh ngộ hơn đời, lấy giấy ra viết chữ, chỉ cần mấy chữ là đã hiểu rõ ý người muốn nói gì. Ta đùa bảo rằng: “Ta lấy tay làm miệng, còn ông lấy mắt làm tai, đều là dị nhân một thời vậy!” Bệnh khỏi, cùng nhau đến chơi chùa Thanh Tuyền. Chùa cách tường thành ngoài của Kỳ Thủy (3) độ hai dặm đường, có con suối rửa bút của Vương Dật Thiếu(4) khi xưa,  nước rất ngọt. Đi xuống dưới, đến bên Lan Khê, nước khe chảy ngược về phía tây. Ta làm một bài ca rằng:

山下蘭芽短浸溪，
松間沙路淨無泥，
蕭蕭暮雨子規啼。


誰道人生無再少？
君看流水尚能西，
休將白發唱黃雞。

“Sơn hạ lan nha đoản tẩm khê;

Tùng gian sa lộ tịnh vô nê,

Tiêu tiêu mộ vũ tử quy đề.

Thùy đạo nhân sinh vô tái thiếu;

Quân khan lưu thủy thượng năng tê.

Hưu tương bạch phát xướng hoàng kê(5).”

(Dưới núi nhành lan ngập nước nguồn;

Gốc tùng lối cát chẳng nhơ bùn,

Mưa chiều xao xác tiếng quyên dồn.

Ai bảo đời người không trẻ lại;

Anh xem nước chảy ngược tây luôn.

“Gà vàng” tóc trắng chớ ngâm buồn!)

Hôm ấy uống đến say khướt mới về.

Chú thích:

(1)    Sa Hồ: nay ở Miện Dương, tỉnh Hồ Bắc.

(2)    Hoàng Châu: địa danh xưa, được đặt ra dưới thời Tùy, trị sở ở Hoàng Cương. Nay thuộc Tp Hoàng Cương tỉnh Hồ Bắc.

(3)    Kỳ Thủy: địa danh, được đặt ra thời Tống, vì phía nam tiếp giáp với sông Kỳ Thủy nên có tên ấy. Nay thuộc Hy Thủy, Hồ Bắc.

(4)    Vương Dật Thiếu: tức Vương Hy Chi, tự Dật Thiếu, người Lâm Kỳ, Lang Nha (nay là Lâm Kỳ, Sơn Đông). Ông là nhà thư pháp nổi tiếng đời Tấn, tác giả Lan Đình Tự, được tôn xưng là Thư thánh.

(5) "Hoàng kê" tức "Hoàng kê thôi hiểu khúc" - Khúc Gà vàng gáy gọi trời sáng, ý nói thời gian trôi qua mau.